TRỒNG DƯA LƯỚI VIỆTGAP TRONG NHÀ MÀNG
Sông La
Hiện nay, dưa lưới là loại cây được trồng phổ biến và mang lại hiệu quả cao cho nền nông nghiệp nước ta. Để trồng được dưa lưới cho năng suất, chất lượng cao; nhiều cơ sở sản xuất đã mạnh dạn đầu tư nhà màng để trồng dưa lưới theo tiêu chuẩn VietGap với những kỹ thuật cơ bản như:
1. Chuẩn bị nhà màng trồng dưa lưới
Nhà màng được thiết kế với hệ thống cửa áp mái cố định có rèm che, thông gió tự nhiên với chiều cao đến máng nước 4 m, khẩu độ 8 m, bước cột 4 m, chiều cao máng nước 4,75 m. Với mái được lợp bằng màng polymer và vách xung quanh là các tấm lưới mắt cáo chắn côn trùng gây hại với quy cách 64 lỗ/cm2.
2. Hệ thống tưới nước cho vườn dưa lưới
Tưới nhỏ giọt là kỹ thuật tưới cung cấp nước vào rễ cây dưới dạng các giọt nước nhỏ ra chậm với lưu lượng không đổi nhờ các cơ chế điều tiết áp lực nước của các đầu nhỏ giọt gắn chìm trong ống dẫn hay lắp bên ngoài ống. Hệ thống tưới nhỏ dọt có: Máy bơm nước, timer hẹn giờ, van điện từ, bộ lọc, ống nhỏ giọt, thùng chứa dung dịch.
Đến nay, hệ thống tưới nhỏ giọt là biện pháp tưới tiêu tiết kiệm nước nhất, giảm đến 30 – 60 % nước so với phương pháp tưới truyền thống. Nước, phân bón được cung cấp đến đúng vùng rễ với liều lượng nhỏ, vừa đủ để cây trồng hấp thu hết thông qua hệ thống máy bơm, van, đường ống dẫn nước, đường ống nhỏ giọt và hiện đại hơn là kết nối với hệ thống máy tính kiểm soát.
3. Chuẩn bị giống, giá thể và cây con cho vườn dưa lưới
Tùy theo điều kiện và nhu cầu của thị trường có thể chọn giống có hình dạng, chất lượng phù hợp. Hiện nay, giống Chu Phấn và Taki là hai giống được trồng khảo nghiệm và đánh giá là phù hợp với điều kiện nhà màng, tuy nhiên giống Taki do có độ Brix cao phù hợp với thị hiếu người tiêu dùng, đồng thời có khả năng kháng bệnh tốt hơn nên được khuyến khích trồng nhiều hơn.
Bảng 1. Năng suất, thời gian và độ Brix của các giống dưa lưới
Tên giống | Năng suất (kg/cây) | Độ Brix | Thời gian sinh trưởng (ngày) | Nguồn gốc |
Chu Phấn | 1,5 – 2,0 | 12 | 60 – 75 | Công ty TNHH Giống cây trồng Nông Hữu, nhập từ Đài Loan |
Taki | 1,3 – 1,8 | 14 | 60 – 75 | Công ty TNHH Giống cây trồng Nông Phát, nhập từ Nhật Bản |
Cây giống khi trồng phải đạt tối thiểu: Số ngày gieo ươm từ 7 – 8 ngày; chiều cao cây từ 5 – 7 cm, đường kính thân từ 2 – 3 mm, số lá thật ít nhất là 2 lá, tình trạng cây xuất vườn: cây khỏe mạnh, không dị hình, không bị dập nát, ngọn phát triển tốt, không có các biểu hiện nhiễm sâu bệnh.
4. Kỹ thuật trồng dưa lưới trong nhà màng
a) Mật độ, khoảng cách trồng
– Mùa khô: Trồng hàng kép, hàng cách hàng 1,4 m, cây cách cây 40 cm, mật độ từ 2.500 – 2.700 cây/1.000m2.
– Mùa mưa: Trồng hàng kép, hàng cách hàng 1,4 m, cây cách cây 50 cm, mật độ 2.200 – 2.500 cây/1.000m2. Từ 3-5 ngày sau trồng tiến hành kiểm tra trồng dặm lại các cây bị chết.
b) Trồng cây con
Khi cây dưa lưới lên được 2 lá thật thì bắt đầu trồng; có thể trồng bằng túi nilon hoặc trồng bằng luống. Tuy nhiên nên trồng vào buổi chiều mát mẻ tránh ánh nắng. Khi trồng, đặt nhẹ cây con vào từng túi nilon, không cần nén rễ quá chặt, tưới nước nhẹ nhàng cho mỗi cây khi trồng xong.
Nước tưới cho cây là từ nguồn nước sạch, pH nước tốt nhất từ 6,0 – 7,0. Có thể sử dụng nước giếng khoan hay nước sông không nhiễm mặn, phèn, kim loại nặng và vi sinh vật gây hại.
5. Kỹ thuật chăm sóc dưa lưới
Cây dưa lưới cần được cung cấp đủ chất dinh dưỡng mới có thể cho ra trái ngọt, vì vậy mà bạn cần đảm bảo bón lót, bón thúc NPK cho cây theo từng giai đoạn.
Các phân như KNO3, MgSO4, K2SO4, (NH4)2SO4, Ure, KH2PO4, Ca(NO3)2 thường được hòa tan vào nước thành dung dịch dinh dưỡng tưới cây. Trong các loại phân này phải đảm bảo chứa đủ các nguyên tố cần thiết cho quá trình sinh trưởng và phát triển của cây. Đó chính là K, N, P, S, Ca, Mg. Đa số các loại phân bón này là phân vô cơ, dễ tan trong nước, chúng thường ở dạng rắn (dễ bảo quản hơn so với phân dạng lỏng).
Bảng 2. Thành phần và nguồn gốc các loại phân bón sử dụng
Loại phân | Thành phần | Nguồn gốc |
Potassium nitrate [KNO3] | 14 % N và 37 % K | Jordan |
Monopotassium phosphate [KH2PO4] | 23 % P và 28 % K | Trung Quốc |
Calcium nitrate [Ca(NO3)2·4H2O] | 16 % N và 20 % Ca | Jordan |
Potassium sulfate [K2SO4] | 43,3 % K | Trung Quốc |
Magnesium sulfate [MgSO4·7H2O] | 11 % Mg | Trung Quốc |
Manganese sulfate [MnSO4·4H2O] | 28 % Mn | Trung Quốc |
Solubor[H3B3] | 20,5 % B | Đức |
Zinc sulfate [ZnSO4] | 36 % Zn | Trung Quốc |
Copper sulfate [CuSO4.5H2O] | 25 % Cu | Trung Quốc |
Sodium molybdate [Na2MoH2O] | 39,6 % Mo | Đức |
Chelated sắt | 11 % Fe | Trung Quốc |
Dung dịch dinh dưỡng và nước tưới được cung cấp đồng thời thông qua hệ thống tuới nhỏ giọt (pH dung dịch tưới từ 6 – 6,8). Dựa vào nhu cầu dinh dưỡng và giai đoạn sinh trưởng của cây để xác định nồng độ dung dịch tưới phù hợp. Cụ thể liều lượng các chất dinh dưỡng (g/1.000 L) được sử dụng như sau:
Bảng 3. Lượng dinh dưỡng tưới (g/1.000 L) cho dưa lưới trồng trong nhà màng
Giai đoạn | KNO3 | KH2PO4 | MgSO4 | Ca(NO3)2 | K2SO4 | Urê |
Trồng – 14 ngày | 260 | 230 | 450 | 890 | 0 | 100 |
Trồng 15 ngày – ra hoa | 480 | 250 | 550 | 1115 | 200 | 60 |
Đậu quả – thu hoạch | 190 | 250 | 550 | 890 | 650 | 0 |
Vi lượng: B: 0,3 – 0,5 mg/L; Mn: 0,3 mg/L; Fe: 2 – 3 mg/L; Mo: 0,05 mg/L; Cu: 0,1 – 0,5 mg/L; Zn: 0,3 mg/L.
6. Chăm sóc
– Cây được treo cố định sau khi trồng 7 – 10 ngày (cây cao khoảng 50 cm), sử dụng dây để buộc sát gốc dưa lưới, hàng ngày quấn ngọn dưa lưới theo dây buộc.
– Cây được tỉa bỏ các cành cấp 1 từ nách lá thứ nhất đến nách lá thứ 9, để lại các cành cấp 1 mang trái từ lá thứ 10 trở lên để thụ phấn, cành mang trái để lại 2 lá thật đầu tiên, còn các cành còn lại không mang trái cắt bỏ.
– Thụ phấn bằng ong hoặc bằng tay:
* Thụ phấn bằng ong: Sử dụng ong mật để thụ phấn, lượng ong thả vào vườn 1.000 m2 là 2 tổ, mỗi tổ 4 cầu, bắt đầu thả ong khi cây xuất hiện hoa cái đầu tiên (khoảng 15 – 20 ngày sau trồng); thả vào lúc mát mẻ.
* Thụ phấn bằng thủ công: Do con người thực hiện, khi cây xuất hiện hoa cái thì tiến hành thụ phấn,sử dụng phấn hoa đực để chụp lên đầu nhụy hoa cái, thụ phấn trước 9 giờ sáng, tiến hành thụ phấn liên lục trong vòng khoảng 7 ngày, khi hầu hết (100 %) cây đều đậu quả thì ngưng thụ phấn.
– Sau khi cây đậu quả, quả có đường kính trên 2 cm thì tiến hành tỉa quả, chỉ để lại 1 đến 2 quả trên cây, còn các quả còn lại tỉa bỏ hết nhằm tập trung dinh dưỡng nuôi quả. Vị trí để quả là từ nách lá thứ 10 đến nách lá thứ 15.
– Sau khi cây được 25 lá thì tiến hành bấm ngọn thân chính để tập trung dinh dưỡng nuôi quả.
7. Thu hoạch và bảo quản dưa lưới
Tiêu chí xác định độ chín, độ ngọt: Khi thấy lưới tạo đều và phần cuống quả đã xuất hiện lưới chuyển màu hơi vàng là thời điểm thu hoạch thích hợp (tương đương khoảng từ 40 – 50 ngày sau thụ phấn) hay độ ngọt (độ Brix) đạt 12 % trở lên là thời điểm có thể thu quả. Thời điểm thu hoạch dưa tốt nhất là vào sáng sớm hoặc chiều mát.
Sau khi thu hoạch, vận chuyển ngay vào nhà sơ chế hoặc nơi thoáng mát để phân loại, đóng gói và vận chuyển đến nơi tiêu thụ sớm nhất. Sản phẩm sau thu hoạch phải đảm bảo các dư lượng (Đạm Nitrate, kim loại nặng, thuốc BVTV, vi sinh vật) dưới ngưỡng cho phép (Theo Quyết định số 867/1998/QĐ-BYT của Bộ Y tế), mẫu mã đẹp.
Thiết bị thùng chứa và vật liệu tiếp xúc trực tiếp với sản phẩm phải được làm từ những chất không độc hại, đảm bảo sạch sẽ và không nên quá lớn. Việc ghi nhãn theo quy định tại quyết định 178/199/QĐ/TTG ngày 20/09/1999 của Thủ tướng chính phủ và Thông tư số 15/2000/TT/BTY ngày 30/06/2000 của Bộ Y.
Đóng gói trong bao bì sạch, bảo quản nơi thoáng mát hoặc ở nhiệt độ thấp nếu đóng góitrong bao bì kín.
Với sự phát triển không ngừng của những kỹ thuật hiện đại; trái dưa lưới muốn tiêu thụ được ở thị trường trong nước và quốc tế thì trồng dưa lưới trong nhà màng theo tiêu chuẩn ViệtGap, , Global Gap là sự lựa chọn đúng đắn, hiểu quả.
(Nguồn: Tổng hợp từ các tài liệu trên internet; ngày 2023-05-13)
Xin cảm ơn đã xem bài viết!